Helsinki/Ullanlinna, Johanniskirche (Hauptorgel): Unterschied zwischen den Versionen

Aus Organ index
Zur Navigation springen Zur Suche springen
Markierungen: Mobile Web-Bearbeitung Mobile Bearbeitung Erweiterte mobile Bearbeitung
 
(9 dazwischenliegende Versionen von 2 Benutzern werden nicht angezeigt)
Zeile 1: Zeile 1:
 
{{Orgelbeschreibung
 
{{Orgelbeschreibung
|BILD 1=Johannes Church Helsinki 3.jpg       |BILD 1-Text= Gesamtansicht
+
|BILD 1= Iglesia de San Juan, Helsinki, Finlandia, 2012-08-14, DD 16.JPG       |BILD 1-Text=
|BILD 2= Helsinki, Johanniskirche, Hauptorgel.JPG       |BILD 2-Text= Seitliche Ansicht
+
|BILD 2= Johanneksenkirkko, IMG 1004.jpg       |BILD 2-Text=
|BILD 3= Johanneksenkirkko, IMG 1009.jpg       |BILD 3-Text=  
+
|BILD 3= Iglesia de San Juan, Helsinki, Finlandia, 2012-08-14, DD 21.JPG       |BILD 3-Text=
|BILD 4= Helsinki, Johanniskirche, Spieltisch der Hauptorgel.JPG      |BILD 4-Text=Spieltisch
+
|BILD 4= Johanneskyrkans Orgel 1.jpg        |BILD 4-Text=
 
|ORT            = Korkeavuorenkatu 12, 00120 Helsinki, Finnland
 
|ORT            = Korkeavuorenkatu 12, 00120 Helsinki, Finnland
|GEBÄUDE        = Johanneksenkirkko (Evangelisch-lutherische Johanniskirche)
+
|GEBÄUDE        = Johanneskyrkan (Johanneksenkirkko, Evangelisch-lutherische Johanniskirche)
|LANDKARTE      = 60.16176477534509, 24.944791492585573
+
|LANDKARTE      = 60.161921789209416, 24.945184679582713
|WEITERE ORGELN  = [[Helsinki, Johanniskirche (Hauptorgel) |Hauptorgel]]; [[Helsinki, Johanniskirche (Chororgel)|Chororgel]]
+
|WEITERE ORGELN  ='''Hauptorgel''', [[Helsinki/Ullanlinna, Johanniskirche (Chororgel)|Chororgel]]
 
|ANDERER NAME    =  
 
|ANDERER NAME    =  
|ERBAUER        = E.F. Walcker & Cie./Christian Scheffler
+
|ERBAUER        = E. F. Walcker & Cie. Op. 559
|BAUJAHR        = 1891/2005
+
|BAUJAHR        = 1891
|UMBAU          =
+
|UMBAU          = 1921 Umdisponierung und Erweiterung durch den Erbauer (Op. 1954)
|GEHÄUSE        = im neugotischen Stil
 
|GESCHICHTE      = 1921 Erweiterung um zwei Register und Umbau auf Elektropneumatik. 1937 und 1956 Erweiterung um ein Rückpositiv, neuer Spieltisch und Elektrifizierung, Erweiterung und acht Register, dabei durchgreifender Umbau im neobarocken Sinne.  
 
  
2005 Restaurierung und Rekonstruktion unter Beibehaltung der elektropneumatischen Tranktur, neuer Spieltisch nach historischem Vorbild auf den Zustand von 1921 durch Christian Scheffler.
+
1937 Umdisponierung durch den Erbauer
 +
 
 +
1956 Umbau und Umdisponierung durch den Erbauer (Op. 3515)
 +
 
 +
2005 Restaurierung durch Orgelwerkstatt Christian Scheffler
 +
|GEHÄUSE        =
 +
|GESCHICHTE      = Die Orgel kostete 48.000 Finnische Mark. Sie verfügte über einen gasbetriebenen Gebläsemotor. Einbau und Intonation wurden vom finnischen Orgelbauer Albanus Jurva überwacht. Die Orgel wurde am 18. Oktober 1891 fertiggestellt und am 13. Dezember 1891 (3. Advent) eingeweiht.
 +
 
 +
1921 wurde ein neuer Spieltisch im französischen Stil gefertigt. Die Änderungen an der Disposition wurden vom Organisten Oskar Merikanto geplant.
 +
 
 +
1956 erfolgten Erweiterung und Umdisponierung im neobarocken Stil. Grundstimmen wurden durch hohe Register ersetzt, alle Pfeifen wurden nachintoniert und die Kernstiche der alten Pfeifen wurden entfernt. Die Orgel bekam einen neuen elektrischen Spieltisch sowie ein neues Rückpositiv.
 +
 
 +
2004 erfolgte ein kompletter Ausbau zwecks Renovierung. 2005 wurde die Orgel im Stil der 1920er Jahre restauriert. Die ursprünglichen pneumatischen Windladen und Pfeifen wurden restauriert und ein neuer Spieltisch angefertigt. Die Restaurierung kostete 820.000 Euro.
 
|STIMMTONHÖHE    =  
 
|STIMMTONHÖHE    =  
|TEMPERATUR      = gleichstufig
+
|TEMPERATUR      =  
 
|WINDLADEN      = Kegelladen
 
|WINDLADEN      = Kegelladen
 
|SPIELTRAKTUR    = elektropneumatisch
 
|SPIELTRAKTUR    = elektropneumatisch
|REGISTERTRAKTUR = elektropneumatisch
+
|REGISTERTRAKTUR = elektrisch
|REGISTER        = 65 (66)
+
|REGISTER        = 65 (66) (4036 Pfeifen)
|MANUALE        = 3 Manuale, C-g<sup>3</sup>
+
|MANUALE        = 3, C-g<sup>3</sup>
 
|PEDAL          = C-f<sup>1</sup>
 
|PEDAL          = C-f<sup>1</sup>
|SPIELHILFEN    = Koppeln: II/I, III/I, III/II, I/P, II/P, III/P. Super I/I, Sub III/I, Super III/I, Super III/II. Generalkoppel. Setzeranlage, Sequenzer vor und zurück. Feste Kombinationen: Piano, Mezzoforte, Forte, Tutti. Einzelabsteller für die Zungenregister. Pianopedal, Zungen ab, Walze ab. Crescendowalze. Schwelltritte für III. Manual und Vox Humana 8'.
+
|SPIELHILFEN    = II/I, III/I, III/II, I/P, II/P, III/P, I 4', III/I 4', III/I 16', III/II 4'.
 +
Piano, Mezzoforte, Forte, Tutti. Setzeranlage (mit 1024 Speicherplätzen). Sequenzer vor und zurück. Generalkoppel (8'). Generalcrescendo. Walze ab. Automatisches Pianopedal. Zungen ab. Handregister ab. II. und III. Manual im Schwellkasten.
 
}}
 
}}
  
 
{{Disposition3
 
{{Disposition3
|ÜBERSCHRIFT    =
+
|ÜBERSCHRIFT    = Disposition seit 2005
|WERK 1          = I. Manual
+
|WERK 1          = I Hauptwerk
|REGISTER WERK 1 = Principal 16'
+
|REGISTER WERK 1 =
 +
Principal 16'
  
 
Flauto major 16'
 
Flauto major 16'
+
 
Principal 8'
+
Principal 8'
  
 
Octav 8'
 
Octav 8'
  
Hohlflöte 8'
+
Hohlflöte 8'
+
 
Bourdon 8'
+
Bourdon 8'
  
 
Quintatön 8'
 
Quintatön 8'
 +
 +
Viola di Gamba 8'
  
 
Gemshorn 8'
 
Gemshorn 8'
  
Viola di Gamba 8'
+
Quinte 5<sup> 1</sup>/<Sub>3</Sub>'
+
 
Quinte 5<sup>1</sup>/<Sub>3</Sub>'
+
Principal 4'
+
 
Principal 4'
 
 
 
Octav 4'
 
Octav 4'
  
Zeile 57: Zeile 69:
  
 
Gemshorn 4'
 
Gemshorn 4'
 
Terz 3<sup>1</sup>/<Sub>5</Sub>'
 
  
Quinte 2<sup>2</sup>/<Sub>3</Sub>'
+
Terz 3<sup> 1</sup>/<Sub>5</Sub>'
 +
 
 +
Quinte 2<sup> 2</sup>/<Sub>3</Sub>'
  
 
Octav 2'
 
Octav 2'
  
Mixtur VI 2<sup>2</sup>/<Sub>3</Sub>'
+
Mixtur 6f 2<sup> 2</sup>/<Sub>3</Sub>'
  
Scharff III 1<sup>1</sup>/<Sub>3</Sub>'
+
Scharff 3f 1<sup> 1</sup>/<Sub>3</Sub>'
  
 
Fagott 16'
 
Fagott 16'
  
Ophicleide 8'
+
Ophycleide 8'
  
Clairon 4'
+
Clairon 4'
+
|WERK 2          = II Positiv
 +
|REGISTER WERK 2 =
 +
Geigenprincipal 16'
  
|WERK 2          = II. Manual
+
Bourdon 16'
|REGISTER WERK 2 = Geigenprincipal 16'
 
  
Bourdon 16'
+
Geigenprincipal 8'
 
 
Geigenprincipal 8'
 
  
 
Concertflöte 8'
 
Concertflöte 8'
  
Gedeckt 8'
+
Gedeckt 8'
  
 
Salicional 8'
 
Salicional 8'
Zeile 96: Zeile 107:
 
Viola d'amour 4'
 
Viola d'amour 4'
  
Piccolo 2'
+
Piccolo 2'
  
Cornett IV-V 8'
+
Cornett 4-5f 8'
  
 
Trompete 8'
 
Trompete 8'
  
 
Clarinette 8'
 
Clarinette 8'
 
+
|WERK 3          = III Schwellwerk
 
+
|REGISTER WERK 3 =
|WERK 3          = III. Manual (schwellbar)
+
Lieblich Gedeckt 16'
|REGISTER WERK 3 = Lieblich Gedeckt 16'
 
  
 
Principal 8'
 
Principal 8'
Zeile 116: Zeile 126:
 
Fugara 8'
 
Fugara 8'
  
Aeoline 8'
+
Aeoline 8'
  
Voix céleste 8'
+
Voix celeste 8'
  
 
Principal 4'
 
Principal 4'
 +
 +
Gemshorn 4'
  
 
Flauto dolce 4'
 
Flauto dolce 4'
 
Gemshorn 4'
 
  
 
Flautino 2'
 
Flautino 2'
  
Harmonica aetheria III 2<sup>2</sup>/<Sub>3</Sub>'
+
Harmonia aetheria 3f 2<sup> 2</sup>/<Sub>3</Sub>'
  
 
Basson 16'
 
Basson 16'
Zeile 136: Zeile 146:
 
Oboe 8'
 
Oboe 8'
  
Vox humana 8' <ref>Im eigenen Schwellkasten.</ref>
+
Vox humana 8'
  
  
 
''Tremolo''
 
''Tremolo''
 
|WERK 4          = Pedal
 
|WERK 4          = Pedal
|REGISTER WERK 4 = Grand Bordun 32'
+
|REGISTER WERK 4 =
 +
Grand Bourdon 32'
  
Principalbass 16'
+
Principalbaß 16'
  
Subbass 16'
+
Violonbaß 16'
  
Gedecktbass 16'<ref>Transmission Lieblich Gedeckt 16' (III. Manual).</ref>
+
Subbaß 16'
  
Violonbass 16'
+
Harmonicabaß 16'
  
Harmonicabass 16'
+
''Gedecktbaß 16''' <ref>Transmission aus III. Manual Liebl.gedeckt 16'.</ref>
  
Quintbass 10<sup>2</sup>/<Sub>3</Sub>'
+
Quintbaß 10<sup> 2</sup>/<Sub>3</Sub>'
  
Octavbass 8'
+
Octavbaß 8'
  
Flötenbass 8'
+
Flötenbaß 8'
  
 
Violoncello 8'
 
Violoncello 8'
Zeile 163: Zeile 174:
 
Octav 4'
 
Octav 4'
  
Posaunenbass 16'
+
Posaunenbaß 16'
  
 
Trompete 8'
 
Trompete 8'
  
Clairon 4'
+
Clairon 4'
 
}}
 
}}
  
 
'''Anmerkung:'''
 
'''Anmerkung:'''
 
<references/>
 
<references/>
 +
 
<gallery>
 
<gallery>
St. John's Church in Helsinki.jpg
+
Johanneskyrkans Orgel 3.jpg| Registerwippen links
Johannes Church Helsinki.jpg
+
Johanneskyrkans Orgel 2.jpg| Registerwippen rechts
Johanneksenkirkko Helsinki2.jpg
+
Johanneskyrkans Orgel 1956.jpg| Die Orgel nach dem Umbau 1956 mit Rückpositiv
Johanneksenkirkko 1 St. John's Church, Helsinki.jpg
 
Johanneksenkirkko, urut St. John's Church, Helsinki.jpg
 
 
</gallery>
 
</gallery>
 
{{Verweise
 
|ANMERKUNGEN    = Sichtung und Spiel im Juli 2009.
 
|DISCOGRAPHIE    =     
 
|LITERATUR      =     
 
|WEBLINKS        = [http://www.orgelwerkstatt.de/index.php?option=com_content&view=article&id=82&Itemid=88 Orgelwerkstatt Scheffler: Helsinki, Johanniskirche.] 
 
}}
 
  
 
{{Disposition4
 
{{Disposition4
|ÜBERSCHRIFT    = Disposition 1956-2004
+
|ÜBERSCHRIFT    = Disposition 1956-2004 (74/IV)
 
|WERK 1          = I Rückpositiv
 
|WERK 1          = I Rückpositiv
 
|REGISTER WERK 1 =
 
|REGISTER WERK 1 =
 
Holzgedackt 8'
 
Holzgedackt 8'
  
Quintatön 8'
+
Quintade 8'
  
Prästant 4'
+
Prestant 4'
  
 
Blockflöte 4'
 
Blockflöte 4'
Zeile 203: Zeile 206:
 
Oktave 1'
 
Oktave 1'
  
Sesquialter II
+
Sesquialter 2f
  
Zimbel III-IV
+
Zimbel 3-4f
  
 
Dulzian 16'
 
Dulzian 16'
Zeile 219: Zeile 222:
 
Oktave 8'
 
Oktave 8'
  
Bordun 8'
+
Bourdon 8'
  
Quintatön 8'
+
Quintade 8'
  
 
Gemshorn 8'
 
Gemshorn 8'
Zeile 235: Zeile 238:
 
Oktave 2'
 
Oktave 2'
  
Kornett IV
+
Kornett 4f
  
Mixtur VI
+
Mixtur 6f
  
Scharf IV
+
Scharff 4f
  
 
Trompete 16'
 
Trompete 16'
Zeile 245: Zeile 248:
 
Trompete 8'
 
Trompete 8'
  
Clairon 4'
+
Klarine 4'
 
|WERK 3          = III Oberwerk
 
|WERK 3          = III Oberwerk
 
|REGISTER WERK 3 =
 
|REGISTER WERK 3 =
 
Bordun 16'
 
Bordun 16'
  
Geig.prinzipal 8'
+
Violprinzipal 8'
  
 
Gedackt 8'
 
Gedackt 8'
Zeile 270: Zeile 273:
 
Sifflöte 1'
 
Sifflöte 1'
  
Zimbel V
+
Zimbel 5f
  
 
Sordun 16'
 
Sordun 16'
Zeile 277: Zeile 280:
  
 
Regal 4'
 
Regal 4'
 
 
''Tremolo''
 
 
|WERK 4          = IV Schwellwerk
 
|WERK 4          = IV Schwellwerk
 
|REGISTER WERK 4 =
 
|REGISTER WERK 4 =
Zeile 298: Zeile 298:
 
Flauto dolce 4'
 
Flauto dolce 4'
  
Quintatön 4'
+
Quintade 4'
  
 
Rohrquinte 2<sup> 2</sup>/<Sub>3</Sub>'
 
Rohrquinte 2<sup> 2</sup>/<Sub>3</Sub>'
Zeile 306: Zeile 306:
 
Schwiegel 2'
 
Schwiegel 2'
  
Terzian II
+
Tertian 2f
  
Mixtur IV-VI
+
Mixtur 4-6f
  
 
Fagott 16'
 
Fagott 16'
Zeile 316: Zeile 316:
 
Vox humana 8'
 
Vox humana 8'
  
Clairon harm. 4'
+
Klarine 4'
  
  
 
''Tremolo''
 
''Tremolo''
|WERK 5          =Pedal
+
|WERK 5          = Pedal
 
|REGISTER WERK 5 =
 
|REGISTER WERK 5 =
 +
Grand Bourdon 32'
 +
 +
Prinzipalbaß 16'
 +
 +
Violonbaß 16'
 +
 +
Subbaß 16'
 +
 +
Quintbaß 10<sup> 2</sup>/<Sub>3</Sub>'
 +
 +
Oktavbaß 8'
 +
 +
Flötenbaß 8'
 +
 +
Spitzgedackt 4'
 +
 +
Oktave 2'
 +
 +
Nachthorn 2'
 +
 +
Mixtur 5f
 +
 +
Posaune 16'
 +
 +
Trompete 8'
 +
 +
Klarine 4'
 +
 +
Singend Regal 4'
 +
}}
 +
 +
'''Spielhilfen:''' I/II, III/II, IV/II, IV/III, I/P, II/P, III/P, IV/P.
 +
 +
Tutti, Organo Pleno. 4 freie Kombinationen. Generalkoppel (8'). Grescendowalze. Walze ab. Handregister ab. Manual 16' ab. Zungen ab. IV. Manual im Schwellkasten.
 +
 +
{{Disposition3
 +
|ÜBERSCHRIFT    = Disposition 1937-1956 (73+1/IV)
 +
|WERK 1          = I Hauptwerk
 +
|REGISTER WERK 1 =
 +
Principal 16'
 +
 +
Flauto major 16'
 +
 +
Principal 8'
 +
 +
Octave 8'
 +
 +
Hohlflöte 8'
 +
 +
Bordun 8'
 +
 +
Quintaden 8'
 +
 +
Viola di Gamba 8'
 +
 +
Gemshorn 8'
 +
 +
Quinte 5<sup> 1</sup>/<Sub>3</Sub>'
 +
 +
Principal 4'
 +
 +
Octave 4'
 +
 +
Rohrflöte 4'
 +
 +
Terz 3<sup> 1</sup>/<Sub>5</Sub>'
 +
 +
Quinte 2<sup> 2</sup>/<Sub>3</Sub>'
 +
 +
Octave 2'
 +
 +
Mixtur 6f
 +
 +
Scharf 3f
 +
 +
Fagott 16'
 +
 +
Ophycleide 8'
 +
 +
Clairon 4'
 +
|WERK 2          = II Positiv
 +
|REGISTER WERK 2 =
 +
Geig.principal 16'
 +
 +
Bordun 16'
 +
 +
Geig.principal 8'
 +
 +
Konsertflöte 8'
 +
 +
Gedackt 8'
 +
 +
Salicional 8'
 +
 +
Dolce 8'
 +
 +
Principal 4'
 +
 +
Flauto traverso 4'
 +
 +
Viola d'amour 4'
 +
 +
Piccolo 2'
 +
 +
Schwiegel 2'
 +
 +
Nasat 1<sup> 1</sup>/<Sub>3</Sub>'
 +
 +
Sifflöte 1'
 +
 +
Sesquialter 2f
 +
 +
Tertian 2f
 +
 +
Cornett 4-5f
 +
 +
Cymbel 3-5f
 +
 +
Trompete 8'
 +
 +
Clarinette 8'
 +
|WERK 3          = III Schwellwerk
 +
|REGISTER WERK 3 =
 +
Liebl.gedackt 16'
 +
 +
Principal 8'
 +
 +
Spitzflöte 8'
 +
 +
Liebl.gedackt 8'
 +
 +
Fugara 8'
 +
 +
Aeoline 8'
 +
 +
Voix celeste 8'
 +
 +
Principal 4'
 +
 +
Flauto dolce 4'
 +
 +
Gemshorn 4'
 +
 +
Flautino 2'
 +
 +
Cornettino 3-4f
 +
 +
Harmonia aeth. 3f
 +
 +
Basson 16'
 +
 +
Trompette harm. 8'
 +
 +
Oboe 8'
 +
 +
Vox humana 8'
 +
 +
Clairon 4'
 +
 +
 +
''Tremolo''
 +
|WERK 4          = Pedal
 +
|REGISTER WERK 4 =
 
Grand Bordun 32'
 
Grand Bordun 32'
  
Prinzipalbass 16'
+
Principalbass 16'
  
 
Violonbass 16'
 
Violonbass 16'
  
 
Subbass 16'
 
Subbass 16'
 +
 +
''Gedacktbass 16''' <ref>Transmission aus III. Manual.</ref>
  
 
Quintbass 10<sup> 2</sup>/<Sub>3</Sub>'
 
Quintbass 10<sup> 2</sup>/<Sub>3</Sub>'
  
Oktavbass 8'
+
Octavbass 8'
  
 
Flötenbass 8'
 
Flötenbass 8'
  
Spitzgedackt 4'
+
Violoncello 8'
 +
 
 +
Octave 4'
 +
 
 +
Mixtur 3f
 +
 
 +
Posaunenbass 16'
 +
 
 +
Trompete 8'
 +
 
 +
Clairon 4'
 +
 
 +
Singend Regal 4'
 +
}}
 +
 
 +
'''Anmerkung:'''
 +
<references/>
 +
 
 +
{{Disposition3
 +
|ÜBERSCHRIFT    = Disposition 1921-1937 (65+1/III)
 +
|WERK 1          = I Hauptwerk
 +
|REGISTER WERK 1 =
 +
Principal 16'
 +
 
 +
Flauto major 16'
 +
 
 +
Principal 8'
 +
 
 +
Octave 8'
 +
 
 +
Hohlflöte 8'
 +
 
 +
Bordun 8'
 +
 
 +
Quintaden 8'
 +
 
 +
Viola di Gamba 8'
 +
 
 +
Gemshorn 8'
 +
 
 +
Quinte 5<sup> 1</sup>/<Sub>3</Sub>'
 +
 
 +
Principal 4'
 +
 
 +
Octave 4'
 +
 
 +
Rohrflöte 4'
 +
 
 +
Terz 3<sup> 1</sup>/<Sub>5</Sub>'
 +
 
 +
Quinte 2<sup> 2</sup>/<Sub>3</Sub>'
 +
 
 +
Octave 2'
 +
 
 +
Mixtur 6f
 +
 
 +
Scharf 3f
 +
 
 +
Fagott 16'
 +
 
 +
Ophycleide 8'
 +
 
 +
Clairon 4'
 +
|WERK 2          = II Positiv
 +
|REGISTER WERK 2 =
 +
Geig.principal 16'
 +
 
 +
Bordun 16'
 +
 
 +
Geig.principal 8'
 +
 
 +
Konsertflöte 8'
 +
 
 +
Gedackt 8'
 +
 
 +
Salicional 8'
 +
 
 +
Dolce 8'
 +
 
 +
Principal 4'
 +
 
 +
Flauto traverso 4'
 +
 
 +
Viola d'amour 4'
 +
 
 +
Piccolo 2'
 +
 
 +
Cornett 4-5f
 +
 
 +
Trompete 8'
 +
 
 +
Clarinette 8'
 +
|WERK 3          = III Schwellwerk
 +
|REGISTER WERK 3 =
 +
Liebl.gedackt 16'
 +
 
 +
Principal 8'
 +
 
 +
Spitzflöte 8'
 +
 
 +
Liebl.gedackt 8'
 +
 
 +
Fugara 8'
 +
 
 +
Aeoline 8'
 +
 
 +
Voix celeste 8'
 +
 
 +
Principal 4'
 +
 
 +
Flauto dolce 4'
 +
 
 +
Gemshorn 4'
 +
 
 +
Flautino 2'
 +
 
 +
Cornettino 3-4f
 +
 
 +
Harmonia aeth. 3f
 +
 
 +
Basson 16'
 +
 
 +
Trompette harm. 8'
 +
 
 +
Oboe 8'
 +
 
 +
Vox humana 8'
 +
 
 +
Clairon 4'
 +
 
 +
 
 +
''Tremolo''
 +
|WERK 4          = Pedal
 +
|REGISTER WERK 4 =
 +
Grand Bordun 32'
 +
 
 +
Principalbass 16'
 +
 
 +
Violonbass 16'
 +
 
 +
Subbass 16'
 +
 
 +
''Gedacktbass 16''' <ref>Transmission aus III. Manual.</ref>
 +
 
 +
Quintbass 10<sup> 2</sup>/<Sub>3</Sub>'
 +
 
 +
Octavbass 8'
 +
 
 +
Flötenbass 8'
 +
 
 +
Violoncello 8'
 +
 
 +
Octave 4'
 +
 
 +
Posaunenbass 16'
 +
 
 +
Trompete 8'
 +
 
 +
Clairon 4'
 +
}}
 +
 
 +
'''Anmerkungen:'''
 +
<references/>
 +
 
 +
'''Spielhilfen:''' II/I, III/I, III/II, I/P, II/P, III/P, I 4', III/I 4, III/I 16', III/II 4'.
 +
 
 +
Piano, Forte, Tutti. 4 freie Kombinationen. Generalkoppel (8'). Generalcrescendo. Automatisches Pianopedal. Zungen ab. Handregister ab. III. Manual im Schwellkasten.
 +
 
 +
{{Disposition3
 +
|ÜBERSCHRIFT    = Ursprüngliche Disposition bis 1921 (60+1/III)
 +
|WERK 1          = I Hauptwerk
 +
|REGISTER WERK 1 =
 +
Principal 16'
 +
 
 +
Flauto major 16'
 +
 
 +
Principal 8'
 +
 
 +
Octav 8'
 +
 
 +
Hohlfloete 8'
 +
 
 +
Bourdon 8'
 +
 
 +
Quintatön 8'
 +
 
 +
Viola di Gamba 8'
 +
 
 +
Gemshorn 8'
 +
 
 +
Quinte 5<sup> 1</sup>/<Sub>3</Sub>'
 +
 
 +
Principal 4'
 +
 
 +
Octav 4'
 +
 
 +
Rohrfloete 4'
 +
 
 +
Terz 3<sup> 1</sup>/<Sub>5</Sub>'
 +
 
 +
Quinte 2<sup> 2</sup>/<Sub>3</Sub>'
 +
 
 +
Octav 2'
 +
 
 +
Mixtur 6f 2<sup> 2</sup>/<Sub>3</Sub>'
 +
 
 +
Scharff 3f 1<sup> 1</sup>/<Sub>3</Sub>'
 +
 
 +
Fagott 16'
 +
 
 +
Ophycleide 8'
 +
 
 +
Clairon 4'
 +
|WERK 2          = II Positiv
 +
|REGISTER WERK 2 =
 +
Geigenprincipal 16'
 +
 
 +
Bourdon 16'
 +
 
 +
Geigenprincipal 8'
 +
 
 +
Concertfloete 8'
 +
 
 +
Gedeckt 8'
 +
 
 +
Salicional 8'
 +
 
 +
Dolce 8'
 +
 
 +
Principal 4'
 +
 
 +
Traversfloete 4'
 +
 
 +
Viola d'amour 4'
 +
 
 +
Piccolo 2'
 +
 
 +
Cornett 4-5f 8'
 +
 
 +
Trompete 8'
 +
 
 +
Clarinette 8'
 +
|WERK 3          = III Schwellwerk
 +
|REGISTER WERK 3 =
 +
Lieblich Gedeckt 16'
 +
 
 +
Principal 8'
 +
 
 +
Spitzfloete 8'
 +
 
 +
Lieblich Gedeckt 8'
 +
 
 +
Fugara 8'
 +
 
 +
Aeoline 8'
 +
 
 +
Voix celeste 8'
 +
 
 +
Principal 4'
 +
 
 +
Flauto dolce 4'
 +
 
 +
Gemshorn 4'
 +
 
 +
Harmonia aetheria 3f 2<sup> 2</sup>/<Sub>3</Sub>'
 +
 
 +
Trompette harmonique 8'
 +
 
 +
Oboe 8'
 +
|WERK 4          = Pedal
 +
|REGISTER WERK 4 =
 +
Grand Bourdon 32'
 +
 
 +
Principalbaß 16'
 +
 
 +
Violonbaß 16'
 +
 
 +
Subbaß 16'
 +
 
 +
''Gedecktbaß 16''' <ref>Transmission aus III. Manual.</ref>
 +
 
 +
Quintbaß 10<sup> 2</sup>/<Sub>3</Sub>'
 +
 
 +
Octavbaß 8'
  
Oktave 2'
+
Floetenbaß 8'
  
Nachthorn 2'
+
Violoncello 8'
  
Mixtur V
+
Octav 4'
  
Posaune 16'
+
Posaunenbaß 16'
  
 
Trompete 8'
 
Trompete 8'
  
 
Clairon 4'
 
Clairon 4'
 +
}}
 +
 +
'''Anmerkung:'''
 +
<references/>
 +
 +
'''Spielhilfen:''' II/I, III/I, III/II, I/P, II/P, III/P, I 4'.
 +
 +
Piano, Mezzoforte, Forte, Tutti, Pedal Piano, Pedal Forte. Generalkoppel. 1 freie Kombination. Rollschweller. III. Manual im Schwellkasten.
 +
 +
{{Verweise
 +
|ANMERKUNGEN    =
 +
|QUELLEN        =
 +
|LITERATUR      = 
 +
|DISCOGRAPHIE    =     
 +
|WEBLINKS        =
 +
[https://johanneksenkirkko.fi/index.html Website der Kirche (finnisch)]
  
Singend Regal 2'
+
[https://de.wikipedia.org/wiki/Johanniskirche_(Helsinki) Wikipedia]
 
}}
 
}}
 +
== Videos ==
 +
'''Urkuimprovisaatio Oi muistatko vielä sen virren – Pertti Tahkola:''' <youtube>https://www.youtube.com/watch?v=0EdmMkNhbcA</youtube>
 +
 +
 +
'''Max Reger: Introduktion und Passacaglia d-Moll – Tauno Äikää:''' <youtube>https://www.youtube.com/watch?v=hlsKqklMuPs</youtube>   
  
 
[[Kategorie:1880-1899]]
 
[[Kategorie:1880-1899]]
Zeile 360: Zeile 829:
 
[[Kategorie:Scheffler, Christian]]
 
[[Kategorie:Scheffler, Christian]]
 
[[Kategorie:Walcker (Ludwigsburg)]]
 
[[Kategorie:Walcker (Ludwigsburg)]]
 +
[[Kategorie:Uusimaa]]
 +
[[Kategorie:1920-1939]]
 +
[[Kategorie:1940-1959]]
 +
[[Kategorie:2000-2019]]

Aktuelle Version vom 13. Januar 2024, 04:08 Uhr


Iglesia de San Juan, Helsinki, Finlandia, 2012-08-14, DD 16.JPG
Johanneksenkirkko, IMG 1004.jpg
Iglesia de San Juan, Helsinki, Finlandia, 2012-08-14, DD 21.JPG
Johanneskyrkans Orgel 1.jpg
Orgelbauer: E. F. Walcker & Cie. Op. 559
Baujahr: 1891
Geschichte der Orgel: Die Orgel kostete 48.000 Finnische Mark. Sie verfügte über einen gasbetriebenen Gebläsemotor. Einbau und Intonation wurden vom finnischen Orgelbauer Albanus Jurva überwacht. Die Orgel wurde am 18. Oktober 1891 fertiggestellt und am 13. Dezember 1891 (3. Advent) eingeweiht.

1921 wurde ein neuer Spieltisch im französischen Stil gefertigt. Die Änderungen an der Disposition wurden vom Organisten Oskar Merikanto geplant.

1956 erfolgten Erweiterung und Umdisponierung im neobarocken Stil. Grundstimmen wurden durch hohe Register ersetzt, alle Pfeifen wurden nachintoniert und die Kernstiche der alten Pfeifen wurden entfernt. Die Orgel bekam einen neuen elektrischen Spieltisch sowie ein neues Rückpositiv.

2004 erfolgte ein kompletter Ausbau zwecks Renovierung. 2005 wurde die Orgel im Stil der 1920er Jahre restauriert. Die ursprünglichen pneumatischen Windladen und Pfeifen wurden restauriert und ein neuer Spieltisch angefertigt. Die Restaurierung kostete 820.000 Euro.

Umbauten: 1921 Umdisponierung und Erweiterung durch den Erbauer (Op. 1954)

1937 Umdisponierung durch den Erbauer

1956 Umbau und Umdisponierung durch den Erbauer (Op. 3515)

2005 Restaurierung durch Orgelwerkstatt Christian Scheffler

Windladen: Kegelladen
Spieltraktur: elektropneumatisch
Registertraktur: elektrisch
Registeranzahl: 65 (66) (4036 Pfeifen)
Manuale: 3, C-g3
Pedal: C-f1
Spielhilfen, Koppeln: II/I, III/I, III/II, I/P, II/P, III/P, I 4', III/I 4', III/I 16', III/II 4'.

Piano, Mezzoforte, Forte, Tutti. Setzeranlage (mit 1024 Speicherplätzen). Sequenzer vor und zurück. Generalkoppel (8'). Generalcrescendo. Walze ab. Automatisches Pianopedal. Zungen ab. Handregister ab. II. und III. Manual im Schwellkasten.



Disposition seit 2005

I Hauptwerk II Positiv III Schwellwerk Pedal
Principal 16'

Flauto major 16'

Principal 8'

Octav 8'

Hohlflöte 8'

Bourdon 8'

Quintatön 8'

Viola di Gamba 8'

Gemshorn 8'

Quinte 5 1/3'

Principal 4'

Octav 4'

Rohrflöte 4'

Gemshorn 4'

Terz 3 1/5'

Quinte 2 2/3'

Octav 2'

Mixtur 6f 2 2/3'

Scharff 3f 1 1/3'

Fagott 16'

Ophycleide 8'

Clairon 4'

Geigenprincipal 16'

Bourdon 16'

Geigenprincipal 8'

Concertflöte 8'

Gedeckt 8'

Salicional 8'

Dolce 8'

Principal 4'

Traversflöte 4'

Viola d'amour 4'

Piccolo 2'

Cornett 4-5f 8'

Trompete 8'

Clarinette 8'

Lieblich Gedeckt 16'

Principal 8'

Spitzflöte 8'

Lieblich Gedeckt 8'

Fugara 8'

Aeoline 8'

Voix celeste 8'

Principal 4'

Gemshorn 4'

Flauto dolce 4'

Flautino 2'

Harmonia aetheria 3f 2 2/3'

Basson 16'

Trompette harmonique 8'

Oboe 8'

Vox humana 8'


Tremolo

Grand Bourdon 32'

Principalbaß 16'

Violonbaß 16'

Subbaß 16'

Harmonicabaß 16'

Gedecktbaß 16' [1]

Quintbaß 10 2/3'

Octavbaß 8'

Flötenbaß 8'

Violoncello 8'

Octav 4'

Posaunenbaß 16'

Trompete 8'

Clairon 4'


Anmerkung:

  1. Transmission aus III. Manual Liebl.gedeckt 16'.


Disposition 1956-2004 (74/IV)

I Rückpositiv II Hauptwerk III Oberwerk IV Schwellwerk Pedal
Holzgedackt 8'

Quintade 8'

Prestant 4'

Blockflöte 4'

Flachflöte 2'

Oktave 1'

Sesquialter 2f

Zimbel 3-4f

Dulzian 16'

Krummhorn 8'


Tremolo

Prinzipal 16'

Oktave 8'

Bourdon 8'

Quintade 8'

Gemshorn 8'

Oktave 4'

Rohrflöte 4'

Gemshorn 4'

Quinte 2 2/3'

Oktave 2'

Kornett 4f

Mixtur 6f

Scharff 4f

Trompete 16'

Trompete 8'

Klarine 4'

Bordun 16'

Violprinzipal 8'

Gedackt 8'

Dolce 8'

Prinzipal 4'

Koppelflöte 4'

Kleinprinzipal 2'

Nachthorn 2'

Terz 1 3/5'

Nasard 1 1/3'

Sifflöte 1'

Zimbel 5f

Sordun 16'

Oboe 8'

Regal 4'

Liebl.gedackt 16'

Prinzipal 8'

Gedackt 8'

Spitzgamba 8'

Aeoline 8'

Vox coelestis 8'

Prinzipal 4'

Flauto dolce 4'

Quintade 4'

Rohrquinte 2 2/3'

Oktave 2'

Schwiegel 2'

Tertian 2f

Mixtur 4-6f

Fagott 16'

Trompete harm. 8'

Vox humana 8'

Klarine 4'


Tremolo

Grand Bourdon 32'

Prinzipalbaß 16'

Violonbaß 16'

Subbaß 16'

Quintbaß 10 2/3'

Oktavbaß 8'

Flötenbaß 8'

Spitzgedackt 4'

Oktave 2'

Nachthorn 2'

Mixtur 5f

Posaune 16'

Trompete 8'

Klarine 4'

Singend Regal 4'


Spielhilfen: I/II, III/II, IV/II, IV/III, I/P, II/P, III/P, IV/P.

Tutti, Organo Pleno. 4 freie Kombinationen. Generalkoppel (8'). Grescendowalze. Walze ab. Handregister ab. Manual 16' ab. Zungen ab. IV. Manual im Schwellkasten.


Disposition 1937-1956 (73+1/IV)

I Hauptwerk II Positiv III Schwellwerk Pedal
Principal 16'

Flauto major 16'

Principal 8'

Octave 8'

Hohlflöte 8'

Bordun 8'

Quintaden 8'

Viola di Gamba 8'

Gemshorn 8'

Quinte 5 1/3'

Principal 4'

Octave 4'

Rohrflöte 4'

Terz 3 1/5'

Quinte 2 2/3'

Octave 2'

Mixtur 6f

Scharf 3f

Fagott 16'

Ophycleide 8'

Clairon 4'

Geig.principal 16'

Bordun 16'

Geig.principal 8'

Konsertflöte 8'

Gedackt 8'

Salicional 8'

Dolce 8'

Principal 4'

Flauto traverso 4'

Viola d'amour 4'

Piccolo 2'

Schwiegel 2'

Nasat 1 1/3'

Sifflöte 1'

Sesquialter 2f

Tertian 2f

Cornett 4-5f

Cymbel 3-5f

Trompete 8'

Clarinette 8'

Liebl.gedackt 16'

Principal 8'

Spitzflöte 8'

Liebl.gedackt 8'

Fugara 8'

Aeoline 8'

Voix celeste 8'

Principal 4'

Flauto dolce 4'

Gemshorn 4'

Flautino 2'

Cornettino 3-4f

Harmonia aeth. 3f

Basson 16'

Trompette harm. 8'

Oboe 8'

Vox humana 8'

Clairon 4'


Tremolo

Grand Bordun 32'

Principalbass 16'

Violonbass 16'

Subbass 16'

Gedacktbass 16' [1]

Quintbass 10 2/3'

Octavbass 8'

Flötenbass 8'

Violoncello 8'

Octave 4'

Mixtur 3f

Posaunenbass 16'

Trompete 8'

Clairon 4'

Singend Regal 4'


Anmerkung:

  1. Transmission aus III. Manual.


Disposition 1921-1937 (65+1/III)

I Hauptwerk II Positiv III Schwellwerk Pedal
Principal 16'

Flauto major 16'

Principal 8'

Octave 8'

Hohlflöte 8'

Bordun 8'

Quintaden 8'

Viola di Gamba 8'

Gemshorn 8'

Quinte 5 1/3'

Principal 4'

Octave 4'

Rohrflöte 4'

Terz 3 1/5'

Quinte 2 2/3'

Octave 2'

Mixtur 6f

Scharf 3f

Fagott 16'

Ophycleide 8'

Clairon 4'

Geig.principal 16'

Bordun 16'

Geig.principal 8'

Konsertflöte 8'

Gedackt 8'

Salicional 8'

Dolce 8'

Principal 4'

Flauto traverso 4'

Viola d'amour 4'

Piccolo 2'

Cornett 4-5f

Trompete 8'

Clarinette 8'

Liebl.gedackt 16'

Principal 8'

Spitzflöte 8'

Liebl.gedackt 8'

Fugara 8'

Aeoline 8'

Voix celeste 8'

Principal 4'

Flauto dolce 4'

Gemshorn 4'

Flautino 2'

Cornettino 3-4f

Harmonia aeth. 3f

Basson 16'

Trompette harm. 8'

Oboe 8'

Vox humana 8'

Clairon 4'


Tremolo

Grand Bordun 32'

Principalbass 16'

Violonbass 16'

Subbass 16'

Gedacktbass 16' [1]

Quintbass 10 2/3'

Octavbass 8'

Flötenbass 8'

Violoncello 8'

Octave 4'

Posaunenbass 16'

Trompete 8'

Clairon 4'


Anmerkungen:

  1. Transmission aus III. Manual.

Spielhilfen: II/I, III/I, III/II, I/P, II/P, III/P, I 4', III/I 4, III/I 16', III/II 4'.

Piano, Forte, Tutti. 4 freie Kombinationen. Generalkoppel (8'). Generalcrescendo. Automatisches Pianopedal. Zungen ab. Handregister ab. III. Manual im Schwellkasten.


Ursprüngliche Disposition bis 1921 (60+1/III)

I Hauptwerk II Positiv III Schwellwerk Pedal
Principal 16'

Flauto major 16'

Principal 8'

Octav 8'

Hohlfloete 8'

Bourdon 8'

Quintatön 8'

Viola di Gamba 8'

Gemshorn 8'

Quinte 5 1/3'

Principal 4'

Octav 4'

Rohrfloete 4'

Terz 3 1/5'

Quinte 2 2/3'

Octav 2'

Mixtur 6f 2 2/3'

Scharff 3f 1 1/3'

Fagott 16'

Ophycleide 8'

Clairon 4'

Geigenprincipal 16'

Bourdon 16'

Geigenprincipal 8'

Concertfloete 8'

Gedeckt 8'

Salicional 8'

Dolce 8'

Principal 4'

Traversfloete 4'

Viola d'amour 4'

Piccolo 2'

Cornett 4-5f 8'

Trompete 8'

Clarinette 8'

Lieblich Gedeckt 16'

Principal 8'

Spitzfloete 8'

Lieblich Gedeckt 8'

Fugara 8'

Aeoline 8'

Voix celeste 8'

Principal 4'

Flauto dolce 4'

Gemshorn 4'

Harmonia aetheria 3f 2 2/3'

Trompette harmonique 8'

Oboe 8'

Grand Bourdon 32'

Principalbaß 16'

Violonbaß 16'

Subbaß 16'

Gedecktbaß 16' [1]

Quintbaß 10 2/3'

Octavbaß 8'

Floetenbaß 8'

Violoncello 8'

Octav 4'

Posaunenbaß 16'

Trompete 8'

Clairon 4'


Anmerkung:

  1. Transmission aus III. Manual.

Spielhilfen: II/I, III/I, III/II, I/P, II/P, III/P, I 4'.

Piano, Mezzoforte, Forte, Tutti, Pedal Piano, Pedal Forte. Generalkoppel. 1 freie Kombination. Rollschweller. III. Manual im Schwellkasten.



Bibliographie

Weblinks: Website der Kirche (finnisch)

Wikipedia


Videos

Urkuimprovisaatio Oi muistatko vielä sen virren – Pertti Tahkola:


Max Reger: Introduktion und Passacaglia d-Moll – Tauno Äikää: