Hamburg, St. Petri (Hauptorgel): Unterschied zwischen den Versionen
| Zeile 7: | Zeile 7: | ||
|GEBÄUDE = Hauptkirche St. Petri (14./15.Jh.) | |GEBÄUDE = Hauptkirche St. Petri (14./15.Jh.) | ||
|LANDKARTE = 53.550434, 9.996506 | |LANDKARTE = 53.550434, 9.996506 | ||
| − | |WEITERE ORGELN = '''Hauptorgel; [[Hamburg, St. Petri (Chororgel)|Chororgel]]; [[Hamburg, St. Petri (Martinskapelle)|Martinskapelle]] | + | |WEITERE ORGELN = '''Hauptorgel'''; [[Hamburg, St. Petri (Chororgel)|Chororgel]]; [[Hamburg, St. Petri (Martinskapelle)|Martinskapelle]] |
|ANDERER NAME = | |ANDERER NAME = | ||
|ERBAUER = Rudolf von Beckerath, Hamburg | |ERBAUER = Rudolf von Beckerath, Hamburg | ||
| Zeile 448: | Zeile 448: | ||
; Anmerkungen | ; Anmerkungen | ||
<references/> | <references/> | ||
| + | |||
| + | |||
| + | == Walcker-Orgel 1884-1955 == | ||
| + | {{Orgelbeschreibung/ohne_Landkarte | ||
| + | |BILD 3= |BILD 3-Text= Ehemalige Walcker-Orgel | ||
| + | |BILD 4= |BILD 4-Text= | ||
| + | |ANDERER NAME = | ||
| + | |ORT = | ||
| + | |LANDKARTE = | ||
| + | |GEBÄUDE = | ||
| + | |ERBAUER = E. F. Walcker & Cie. | ||
| + | |BAUJAHR = 1884 • op.420 | ||
| + | |UMBAU = | ||
| + | |GEHÄUSE = | ||
| + | |GESCHICHTE = Die Walcker-Orgel wurde 1955 durch die heutige Beckerath-Orgel ersetzt. Dabei wurde einiges an Pfeifenmaterial in den Neubau übernommen. | ||
| + | |STIMMTONHÖHE = | ||
| + | |TEMPERATUR = | ||
| + | |WINDLADEN = Kegelladen | ||
| + | |SPIELTRAKTUR = mechanisch | ||
| + | |REGISTERTRAKTUR = mechanisch | ||
| + | |REGISTER = 64 | ||
| + | |MANUALE = 3 C-f<sup>3</sup> | ||
| + | |PEDAL = 1 C-d<sup>1</sup> | ||
| + | |SPIELHILFEN = II/I, III/II, I/PI, II/PII <ref name=Pedal>Die ehemalige Walcker-Orgel besaß tatsächlich zwei übereinander angeordnete Pedalklaviaturen! Walcker baute diese Kuriosität in einigen wenigen Instrumenten, so auch in der [[Stuttgart, Stiftskirche (Hauptorgel)|Stiftskirche Stuttgart]].</ref>, Calcantenglocke | ||
| + | }} | ||
| + | |||
| + | {{Disposition4 | ||
| + | |ÜBERSCHRIFT = | ||
| + | |WERK 1 = I. Manual | ||
| + | |REGISTER WERK 1 = | ||
| + | Manual-Untersatz 32' | ||
| + | |||
| + | Principal 16' | ||
| + | |||
| + | Viola di Gamba 16' | ||
| + | |||
| + | Octave 8' | ||
| + | |||
| + | Floete 8' | ||
| + | |||
| + | Gemshorn 8' | ||
| + | |||
| + | Viola di Gamba 8' | ||
| + | |||
| + | Quint 5<sup>1</sup>/<sub>3</sub>' | ||
| + | |||
| + | Octav 4' | ||
| + | |||
| + | Fugara 4' | ||
| + | |||
| + | Hohlpfeife 4' | ||
| + | |||
| + | Klein Gedeckt 4' | ||
| + | |||
| + | Tertz 3<sup>1</sup>/<sub>5</sub>' | ||
| + | |||
| + | Quint 2<sup>2</sup>/<sub>3</sub>' | ||
| + | |||
| + | Super Octav 2' | ||
| + | |||
| + | Waldfloete 2' | ||
| + | |||
| + | Tertz discant [1<sup>3</sup>/<sub>5</sub>']<ref>Im Opusbuch ohne Fußtonzahl genannt, dem logischen Obertonaufbau folgend müsste es sich um einen 1<sup>3</sup>/<sub>5</sub>' gehandelt haben.</ref> | ||
| + | |||
| + | Mixtur 5f 2' | ||
| + | |||
| + | Scharff 3f 1' | ||
| + | |||
| + | Cornett 5f 10<sup>2</sup>/<sub>3</sub>' | ||
| + | |||
| + | Fagott 16' <ref name=auf>Aufschlagend.</ref> | ||
| + | |||
| + | Trompete 8' <ref name=auf/> | ||
| + | |WERK 2 = II. Manual | ||
| + | |REGISTER WERK 2 = | ||
| + | Bourdon 16' | ||
| + | |||
| + | Principal 8' | ||
| + | |||
| + | Gedeckt 8' | ||
| + | |||
| + | Quintatön 8' | ||
| + | |||
| + | Salicional 8' | ||
| + | |||
| + | Quintfloete 5<sup>1</sup>/<sub>3</sub>' | ||
| + | |||
| + | Octave 4' | ||
| + | |||
| + | Traversfloete 4' | ||
| + | |||
| + | Rohrfloete 4' | ||
| + | |||
| + | Quint 2<sup>2</sup>/<sub>3</sub>' | ||
| + | |||
| + | Octave 2' | ||
| + | |||
| + | Mixtur 3f 2' | ||
| + | |||
| + | Posaune 8' <ref name=auf/> | ||
| + | |||
| + | Clarinette 8' <ref name=durch>Durchschlagend.</ref> | ||
| + | |WERK 3 = III. Manual <ref>Schwellbar.</ref> | ||
| + | |REGISTER WERK 3 = | ||
| + | Gedeckt 16' | ||
| + | |||
| + | Principal 8' | ||
| + | |||
| + | Gedeckt 8' | ||
| + | |||
| + | Harmonica 8' | ||
| + | |||
| + | Flûte d'amour 4' | ||
| + | |||
| + | Spitzfloete 4' | ||
| + | |||
| + | Dolce 4' | ||
| + | |||
| + | Nasard 2<sup>2</sup>/<sub>3</sub>' | ||
| + | |||
| + | Flautino 2' | ||
| + | |||
| + | Physharmonica 8' <ref name=durch/> <ref>Mit eigenem Windschweller.</ref> | ||
| + | |WERK 4 = Pedal I.<ref name=Pedal/> | ||
| + | |REGISTER WERK 4 = | ||
| + | Principalbaß 32' | ||
| + | |||
| + | Octavbaß 16' | ||
| + | |||
| + | Violonbaß 16' | ||
| + | |||
| + | Subbaß 16' | ||
| + | |||
| + | Quintbaß 10<sup>2</sup>/<sub>3</sub>' | ||
| + | |||
| + | Octavbaß 8' | ||
| + | |||
| + | Violoncello 8' | ||
| + | |||
| + | Quintbaß 5<sup>1</sup>/<sub>3</sub>' | ||
| + | |||
| + | Octave 4' | ||
| + | |||
| + | Posaunenbaß 16' | ||
| + | |||
| + | Trompete 8' | ||
| + | |||
| + | Clarine 4' | ||
| + | |WERK 5 = Pedal II.<ref name=Pedal/> | ||
| + | |REGISTER WERK 5 = | ||
| + | Violon 16' | ||
| + | |||
| + | Subbaß 16' | ||
| + | |||
| + | Floete 8' | ||
| + | |||
| + | Floete 4' | ||
| + | |||
| + | Waldfloete 2' | ||
| + | |||
| + | Fagott 16' | ||
| + | }} | ||
| + | |||
| + | '''Anmerkungen:''' | ||
| + | <references/> | ||
| + | |||
{{Verweise | {{Verweise | ||
| + | |ANMERKUNGEN = | ||
| + | |QUELLEN = | ||
| + | Angaben zur ehemaligen Walcker-Orgel: Walcker-Opusbuch Nr. 3; Seiten 25-28 | ||
|DISCOGRAPHIE = Hamburger Organisten des 17. Jahrhunderts (Hans Bäßler) - DG MD+GG 1200 (LP) - 1985 | |DISCOGRAPHIE = Hamburger Organisten des 17. Jahrhunderts (Hans Bäßler) - DG MD+GG 1200 (LP) - 1985 | ||
|LITERATUR = Musik und Kirche 2/1956, S. 96 | |LITERATUR = Musik und Kirche 2/1956, S. 96 | ||
| Zeile 472: | Zeile 641: | ||
[[Kategorie:Deutschland]] | [[Kategorie:Deutschland]] | ||
[[Kategorie:Hamburg]] | [[Kategorie:Hamburg]] | ||
| + | [[Kategorie:1880-1899]] | ||
| + | [[Kategorie:Walcker (Ludwigsburg)]] | ||
Aktuelle Version vom 7. Dezember 2025, 07:56 Uhr
Adresse: Mönckebergstraße 23, 20095 Hamburg
Gebäude: Hauptkirche St. Petri (14./15.Jh.)
Weitere Orgeln: Hauptorgel; Chororgel; Martinskapelle
| Orgelbauer: | Rudolf von Beckerath, Hamburg |
| Baujahr: | 1955 |
| Umbauten: | 1979 Umbau durch die Werkstatt Rudolf von Beckerath
2006, Erweiterung des Instruments und Tiefersetzung der Pedaltürme zur Verbesserung der Optik durch Alexander Schuke / Potsdam, Außerdem: Errichtung einer Schwelleinrichtung für das Oberwerk. |
| Windladen: | Schleifladen |
| Spieltraktur: | mechanisch |
| Registertraktur: | elektrisch |
| Registeranzahl: | 66 (4724 Pfeifen) |
| Manuale: | 4 C-g3 |
| Pedal: | 1 C-f1 |
| Spielhilfen, Koppeln: | I/II, III/II, IV/II, III/I, IV/I, IV/III, I/P, II/P, III/P, IV/P, Plenum, 3 Generalsetzer, 1 Manualsetzer, 2 Pedalsetzer, Manual 16' ab, Mixturen ab, Zungen ab, MIDI-Schnittstelle |
Disposition seit 2006
| I Rückpositiv | II Hauptwerk | III Oberwerk (schwellbar) |
IV Brustwerk (schwellbar) |
Pedal |
| Prinzipal 8'
Gedackt 8' Quintadena 8' Oktave 4' Rohrflöte 4' Quintflöte 22/3' Oktave 2' Terz 13/5' Quinte 11/3' Sifflöte 1' Scharf V 1' Dulzian 16' Krummhorn 8' Tremulant |
Prinzipal 16'
Oktave 8' Spielflöte 8' Oktave 4' Nachthorn 4' Quinte 22/3' Oktave 2' Flachflöte 2' Mixtur V 11/3' Scharf IV 1' Trompete 16' Trompete 8' |
Gedackt 16'
Prinzipal 8' Violprinzipal 8' Holzflöte 8' Gemshorn 8' Bordun 8' Schwebung 8'[1] Oktave 4' Koppelflöte 4' Nasat 22/3' Nachthorn 2' Kornett IV-V 4'[1] Mixtur IV-VI 1' Klingende Fagott 16' Trompete 8' Oboe 8' Klarine 4' Tremulant Zimbelstern |
Holzgedackt 8'
Holzprinzipal 4' Quintade 4' Oktave 2' Quinte 11/3' Schlagtöne III 2/5' Scharf III 2/3' Vox humana 8' Tremulant |
Untersatz 32'
Prinzipal 16' Subbass 16' Oktave 8' Gedackt 8' Oktave 4' Nachthorn 2' Rauschpfeife III 4' Mixtur V 22/3' Kontrafagott 32' Posaune 16' Dulzian 16' Trompete 8' Trompete 4' Kornett 2' |
- Anmerkung
Disposition 1979 bis 2006 nach Seggermann
| I Rückpositiv | II Hauptwerk | III Oberwerk | IV Brustwerk[1] | Pedalwerk |
| Prinzipal 8'
Gedackt 8' Quintadena 8' Oktave 4' Rohrflöte 4' Quintflöte 22/3' Oktave 2' Terz 13/5' Quinte 11/3' Sifflöte 1' Scharf V 1' Dulzian 16' Bärpfeife 8'
|
Prinzipal 16'
Oktave 8' Spielflöte 8' Oktave 4' Nachthorn 4' Quinte 22/3' Oktave 2' Flachflöte 2' Mixtur VI 11/3' Scharf IV 1/2' Trompete 16' Trompete 8' |
Gedackt 16'
Violprinzipal 8' Holzflöte 8' Gemshorn 8' Oktave 4' Koppelflöte 4' Nasat 22/3' Nachthorn 2' Kornett V 8'[2] Mixtur IV-VI 1 1/3' Klingende Rankett 16' Trompete 8' Schalmey 4'
|
Holzgedackt 8'
Holzprinzipal 4' Quintadena 4' Prinzipal 2' Quinte 11/3' Schlagtöne III 2/5'[3] Scharf III 2/3' Oboe 8'
|
Prinzipal 16'
Oktave 8' Gedackt 8' Oktave 4' Nachthorn 2' Rauschpfeife III 4' Mixtur VI 2' Kontrafagott 32' Posaune 16' Dulzian 16' Trompete 8' Trompete 4' Kornett 2' |
- Anmerkungen
Ursprüngliche Disposition bis 1979 nach "Musik und Kirche"
| I Rückpositiv | II Hauptwerk | III Oberwerk [1] | IV Brustwerk (schwellbar) |
Pedal |
| Prinzipal 8'
Gedackt 8' Quintadena 8' Oktave 4' Rohrflöte 4' Quintflöte 22/3' Oktave 2' Terz 13/5' Quinte 11/3' Sifflöte 1' Scharf V 1' Dulzian 16' Bärpfeife 8'
|
Prinzipal 16'
Oktave 8' Spielflöte 8' Oktave 4' Nachthorn 4' Quinte 22/3' Oktave 2' Flachflöte 2' Mixtur VI 11/3' Scharf IV 1/2' Trompete 16' Trompete 8' |
Quintade 16'
Violprinzipal 8' Holzflöte 8' Gemshorn 8' Oktave 4' Koppelflöte 4' Nasat 22/3' Nachthorn 2' Cornett IV-V 4'[2] Mixtur IV-VI 1 1/3' Klingende Rankett 16' Trompete 8' Schalmei 4'
|
Holzgedackt 8'
Holzprinzipal 4' Quintade 4' Oktave 2' Quinte 11/3' Schlagtöne IV 2/5' Scharf III 2/3' Trichterregal 8'
|
Prinzipal 16'
Subbass 16' Oktave 8' Oktave 4' Nachthorn 2' Rauschpfeife III 4' Mixtur VI 2' Kontrafagott 32' Posaune 16' Dulzian 16' Trompete 8' Trompete 4' Kornett 2' |
- Anmerkungen
Walcker-Orgel 1884-1955
Orgelbeschreibung
| Orgelbauer: | E. F. Walcker & Cie. |
| Baujahr: | 1884 • op.420 |
| Geschichte der Orgel: | Die Walcker-Orgel wurde 1955 durch die heutige Beckerath-Orgel ersetzt. Dabei wurde einiges an Pfeifenmaterial in den Neubau übernommen. |
| Windladen: | Kegelladen |
| Spieltraktur: | mechanisch |
| Registertraktur: | mechanisch |
| Registeranzahl: | 64 |
| Manuale: | 3 C-f3 |
| Pedal: | 1 C-d1 |
| Spielhilfen, Koppeln: | II/I, III/II, I/PI, II/PII [1], Calcantenglocke |
Disposition
| I. Manual | II. Manual | III. Manual [2] | Pedal I.[1] | Pedal II.[1] |
| Manual-Untersatz 32'
Principal 16' Viola di Gamba 16' Octave 8' Floete 8' Gemshorn 8' Viola di Gamba 8' Quint 51/3' Octav 4' Fugara 4' Hohlpfeife 4' Klein Gedeckt 4' Tertz 31/5' Quint 22/3' Super Octav 2' Waldfloete 2' Tertz discant [13/5'][3] Mixtur 5f 2' Scharff 3f 1' Cornett 5f 102/3' Fagott 16' [4] Trompete 8' [4] |
Bourdon 16'
Principal 8' Gedeckt 8' Quintatön 8' Salicional 8' Quintfloete 51/3' Octave 4' Traversfloete 4' Rohrfloete 4' Quint 22/3' Octave 2' Mixtur 3f 2' Posaune 8' [4] Clarinette 8' [5] |
Gedeckt 16'
Principal 8' Gedeckt 8' Harmonica 8' Flûte d'amour 4' Spitzfloete 4' Dolce 4' Nasard 22/3' Flautino 2' |
Principalbaß 32'
Octavbaß 16' Violonbaß 16' Subbaß 16' Quintbaß 102/3' Octavbaß 8' Violoncello 8' Quintbaß 51/3' Octave 4' Posaunenbaß 16' Trompete 8' Clarine 4' |
Violon 16'
Subbaß 16' Floete 8' Floete 4' Waldfloete 2' Fagott 16' |
Anmerkungen:
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Die ehemalige Walcker-Orgel besaß tatsächlich zwei übereinander angeordnete Pedalklaviaturen! Walcker baute diese Kuriosität in einigen wenigen Instrumenten, so auch in der Stiftskirche Stuttgart.
- ↑ Schwellbar.
- ↑ Im Opusbuch ohne Fußtonzahl genannt, dem logischen Obertonaufbau folgend müsste es sich um einen 13/5' gehandelt haben.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Aufschlagend.
- ↑ 5,0 5,1 Durchschlagend.
- ↑ Mit eigenem Windschweller.
Bibliographie
| Quellen/Sichtungen: | Angaben zur ehemaligen Walcker-Orgel: Walcker-Opusbuch Nr. 3; Seiten 25-28 |
| Literatur: | Musik und Kirche 2/1956, S. 96
Seggermann, G., Die Orgeln in Hamburg (Hamburg, 1997) S. 186f. |
| Discographie: | Hamburger Organisten des 17. Jahrhunderts (Hans Bäßler) - DG MD+GG 1200 (LP) - 1985 |
| Weblinks: | Die Orgel auf der Webseite der Kirchengemeinde
[orgbase.nl] - def. Link |
Videos
EG 274: Der Herr ist mein getreuer Hirt (mit Introitus für den Sonntag Misericordias Domini) - Thomas Dahl