Sonnenstein/Weißenborn-Lüderode, St. Michael: Unterschied zwischen den Versionen
| (15 dazwischenliegende Versionen von 5 Benutzern werden nicht angezeigt) | |||
| Zeile 4: | Zeile 4: | ||
|BILD 3= |BILD 3-Text= | |BILD 3= |BILD 3-Text= | ||
|BILD 4= |BILD 4-Text= | |BILD 4= |BILD 4-Text= | ||
| − | |ORT = Kirchstraße 5, 37345 Sonnenstein/Weißenborn-Lüderode | + | |ORT = Kirchstraße 5, 37345 Sonnenstein/Weißenborn-Lüderode, Thüringen, Deutschland |
| − | |GEBÄUDE = St. Michael | + | |GEBÄUDE = Katholische Pfarrkirche St. Michael [Weißenborn] |
|LANDKARTE = 51.53341643105665, 10.41550297841011 | |LANDKARTE = 51.53341643105665, 10.41550297841011 | ||
|WEITERE ORGELN = | |WEITERE ORGELN = | ||
| Zeile 16: | Zeile 16: | ||
1934 Planung zum Umbau/Neubau, Orgelbau Krell Duderstadt | 1934 Planung zum Umbau/Neubau, Orgelbau Krell Duderstadt | ||
| + | |||
| + | 1938 Erneute Planung zum Neubau mit veränderter Disposition, Orgelbau Krell Duderstadt | ||
1939 Kirchenbrand und vollständige Zerstörung | 1939 Kirchenbrand und vollständige Zerstörung | ||
| Zeile 22: | Zeile 24: | ||
1972 Orgelneubau, Gerhard Kühn | 1972 Orgelneubau, Gerhard Kühn | ||
| + | |||
| + | 2005 Kirchensanierung, Einbau einer Trompete 8' im Pedal (Fertigung Orgelbau Giesecke Göttingen, Einbau Orgelbau Krell Duderstadt) | ||
2021 Wasserschaden und Stilllegung der Kühn-Orgel | 2021 Wasserschaden und Stilllegung der Kühn-Orgel | ||
| Zeile 36: | Zeile 40: | ||
}} | }} | ||
| − | {{ | + | {{Disposition3 |
|ÜBERSCHRIFT = Disposition Johannus-Digitalorgel | |ÜBERSCHRIFT = Disposition Johannus-Digitalorgel | ||
|WERK 1 = Positiv (I) | |WERK 1 = Positiv (I) | ||
|REGISTER WERK 1 = | |REGISTER WERK 1 = | ||
| − | Gedackt | + | Gedackt 8' |
| − | Prinzipal | + | Prinzipal 4' |
| − | Rohrflöte | + | Rohrflöte 4' |
Nasat 2<sup>2</sup>/<sub>3</sub>' | Nasat 2<sup>2</sup>/<sub>3</sub>' | ||
| − | Flöte | + | Flöte 2' |
Quinte 1<sup>1</sup>/<sub>3</sub>' | Quinte 1<sup>1</sup>/<sub>3</sub>' | ||
| − | Sifflöte | + | Sifflöte 1' |
| − | Krummhorn | + | Krummhorn 8' |
Tremulant | Tremulant | ||
|WERK 2 = Hauptwerk (II) | |WERK 2 = Hauptwerk (II) | ||
|REGISTER WERK 2 = | |REGISTER WERK 2 = | ||
| − | Bordun | + | Bordun 16' |
| − | Prinzipal | + | Prinzipal 8' |
| − | Hohlflöte | + | Hohlflöte 8' |
| − | Quintatön | + | Quintatön 8' |
| − | Oktave | + | Oktave 4' |
| − | Offenflöte | + | Offenflöte 4' |
Quinte 2<sup>2</sup>/<sub>3</sub>' | Quinte 2<sup>2</sup>/<sub>3</sub>' | ||
| − | Oktave | + | Oktave 2' |
Mixtur IV | Mixtur IV | ||
| Zeile 79: | Zeile 83: | ||
Kornett IV | Kornett IV | ||
| − | Trompete | + | Trompete 16' |
| − | Trompete | + | Trompete 8' |
Tremulant | Tremulant | ||
|WERK 3 = Schwellwerk (III) | |WERK 3 = Schwellwerk (III) | ||
|REGISTER WERK 3 = | |REGISTER WERK 3 = | ||
| − | Prinzipal | + | Prinzipal 8' |
| − | Zartgedackt | + | Zartgedackt 8' |
| − | Viola Di Gamba | + | Viola Di Gamba 8' |
| − | Vox Coelestis | + | Vox Coelestis 8' |
| − | Oktave | + | Oktave 4' |
| − | Hohlflöte | + | Hohlflöte 4' |
Quintflöte 2<sup>2</sup>/<sub>3</sub>' | Quintflöte 2<sup>2</sup>/<sub>3</sub>' | ||
| − | Blockflöte | + | Blockflöte 2' |
Terz 1<sup>3</sup>/<sub>5</sub>' | Terz 1<sup>3</sup>/<sub>5</sub>' | ||
| Zeile 106: | Zeile 110: | ||
Scharff III | Scharff III | ||
| − | Fagott | + | Fagott 16' |
| − | Oboe | + | Oboe 8' |
Tremulant | Tremulant | ||
| − | |||
|WERK 4 = Pedal | |WERK 4 = Pedal | ||
|REGISTER WERK 4 = | |REGISTER WERK 4 = | ||
| − | Prinzipal | + | Prinzipal 16' |
| − | Subbass | + | Subbass 16' |
| − | Oktavbass | + | Oktavbass 8' |
| − | Gedackt | + | Gedackt 8' |
| − | Oktave | + | Oktave 4' |
Mixtur IV | Mixtur IV | ||
| − | Posaune | + | Posaune 16' |
| − | Trompete | + | Trompete 8' |
| − | Klarine | + | Klarine 4' |
}} | }} | ||
| + | ==Die Orgeln von 1853-2024== | ||
| + | [[Datei:Weißenborn St. Michael 04.jpg|mini|252px|Kühn-Orgel]] | ||
| + | [[Datei:Weißenborn St. Michael 03.jpg|mini|252px]] | ||
{{Disposition2 | {{Disposition2 | ||
|ÜBERSCHRIFT = Disposition der Kühn-Orgel (bis 2024) | |ÜBERSCHRIFT = Disposition der Kühn-Orgel (bis 2024) | ||
|WERK 1 = Hauptwerk (I) | |WERK 1 = Hauptwerk (I) | ||
|REGISTER WERK 1 = | |REGISTER WERK 1 = | ||
| − | Gedackt | + | Gedackt 16' |
| − | Prinzipal | + | Prinzipal 8' |
| − | Gedackt | + | Gedackt 8' |
| − | Oktave | + | Oktave 4' |
Quinte 2<sup>2</sup>/<sub>3</sub>' | Quinte 2<sup>2</sup>/<sub>3</sub>' | ||
| − | Oktave | + | Oktave 2' |
Mixtur 4f. 1<sup>1</sup>/<sub>3</sub>' | Mixtur 4f. 1<sup>1</sup>/<sub>3</sub>' | ||
| Zeile 153: | Zeile 159: | ||
|WERK 2 = Oberwerk (II) | |WERK 2 = Oberwerk (II) | ||
|REGISTER WERK 2 = | |REGISTER WERK 2 = | ||
| − | Gemshorn | + | Gemshorn 8' |
| − | Rohrflöte | + | Rohrflöte 8' |
| − | Praestant | + | Praestant 4' |
| − | Nachthorn | + | Nachthorn 4' |
Sesquialter 2f. 2<sup>2</sup>/<sub>3</sub>' | Sesquialter 2f. 2<sup>2</sup>/<sub>3</sub>' | ||
| − | Blockflöte | + | Blockflöte 2' |
Quinte 1<sup>1</sup>/<sub>3</sub>' | Quinte 1<sup>1</sup>/<sub>3</sub>' | ||
| − | Oktave | + | Oktave 1' |
Zimbel 3f. 1</sup>/<sub>2</sub>' | Zimbel 3f. 1</sup>/<sub>2</sub>' | ||
| Zeile 173: | Zeile 179: | ||
|WERK 3 = Pedal | |WERK 3 = Pedal | ||
|REGISTER WERK 3 = | |REGISTER WERK 3 = | ||
| − | Subbaß | + | Subbaß 16' |
| + | |||
| + | Oktavbaß 8' | ||
| + | |||
| + | Baßflöte 8' | ||
| + | |||
| + | Pommer 4' | ||
| + | |||
| + | Mixtur 3f. 2' | ||
| + | |||
| + | Pedaltrompete 8' | ||
| + | }} | ||
| + | |||
| + | {{Disposition2 | ||
| + | |ÜBERSCHRIFT = Geplante Disposition lt. Kostenvoranschlag von 1938 | ||
| + | |WERK 1 = Hauptwerk (I) | ||
| + | |REGISTER WERK 1 = | ||
| + | Bordun 16' | ||
| + | |||
| + | Prinzipal 8' | ||
| + | |||
| + | Hohlflöte 8' | ||
| + | |||
| + | Gemshorn 8' | ||
| + | |||
| + | Dolze 8' | ||
| + | |||
| + | Clarinette 8' | ||
| + | |||
| + | Oktave 4' | ||
| + | |||
| + | Blockflöte 4' | ||
| + | |||
| + | Gedackt 4' | ||
| + | |||
| + | Cornett 3f. 2' [sic!] | ||
| + | |||
| + | |WERK 2 = Schwellwerk (II) | ||
| + | |REGISTER WERK 2 = | ||
| + | Labialdulzian 8' | ||
| + | |||
| + | Konzertflöte 8' | ||
| + | |||
| + | Vox Coelestis 8' | ||
| + | |||
| + | Quintatön 8' | ||
| + | |||
| + | Weitprinzipal 4' | ||
| + | |||
| + | Nasat 2<sup>2</sup>/<sub>3</sub>' | ||
| + | |||
| + | Nachthorn 2' | ||
| + | |||
| + | Terzflöte 1<sup>3</sup>/<sub>5</sub>' | ||
| + | |||
| + | Mixtur 4-6f. 2' | ||
| + | |||
| + | Trompete 8' | ||
| + | |||
| + | |WERK 3 = Pedal | ||
| + | |REGISTER WERK 3 = | ||
| + | Prinzipalbaß 16' | ||
| − | + | Subbaß 16' | |
| − | + | Zartbaß 16' | |
| − | + | Oktavbaß 8' | |
| − | + | Hintersatz 4f. 2' | |
| − | + | Posaune 16' | |
}} | }} | ||
{{Disposition2 | {{Disposition2 | ||
| − | |ÜBERSCHRIFT = Disposition | + | |ÜBERSCHRIFT = Geplante Disposition lt. Kostenvoranschlag von 1934 |
|WERK 1 = Hauptwerk (I) | |WERK 1 = Hauptwerk (I) | ||
|REGISTER WERK 1 = | |REGISTER WERK 1 = | ||
| − | Bordun | + | Bordun 16' |
| + | |||
| + | Principal 8' | ||
| − | + | Gambe 8' | |
| − | + | Hohlflöte 8' | |
| − | + | Octave 4' | |
| − | + | Dolzflöte 4' | |
| − | + | Rauschquinte 2f. 2<sup>2</sup>/<sub>3</sub>' | |
| − | + | Mixtur 5f. 2' | |
| − | + | Trompete 8' | |
| − | |WERK 2 = | + | |WERK 2 = Schwellwerk (II) |
|REGISTER WERK 2 = | |REGISTER WERK 2 = | ||
| − | Geigenprincipal | + | Geigenprincipal 8' |
| + | |||
| + | Salicional 8' | ||
| + | |||
| + | Lieblich Gedackt 8' | ||
| + | |||
| + | Flautino 8' | ||
| + | |||
| + | Vox Coelestis 8' | ||
| − | + | Gedackt 4' | |
| − | + | Traversflöte 4' | |
| − | + | Flageolett 2' | |
|WERK 3 = Pedal | |WERK 3 = Pedal | ||
|REGISTER WERK 3 = | |REGISTER WERK 3 = | ||
| − | + | Violon 16' | |
| − | + | Subbaß 16' | |
| − | + | Flötenbaß 8' | |
| − | Posaune | + | Cello 8' |
| + | |||
| + | Posaune 16' | ||
| + | }} | ||
| + | |||
| + | {{Disposition2 | ||
| + | |ÜBERSCHRIFT = Disposition der Schmerbach-Orgel lt. Aufzeichnung 1934/1938 | ||
| + | |WERK 1 = Hauptwerk (I) | ||
| + | |REGISTER WERK 1 = | ||
| + | Bordun 16' | ||
| + | |||
| + | Principal 8' | ||
| + | |||
| + | Gambe 8' | ||
| + | |||
| + | Hohlflöte 8' | ||
| + | |||
| + | Octave 4' | ||
| + | |||
| + | Dolzflöte 4' | ||
| + | |||
| + | Octave 2' | ||
| + | |||
| + | Mixtur 5f. 2' | ||
| + | |||
| + | Trompete 8' | ||
| + | |||
| + | |WERK 2 = Positiv (II) | ||
| + | |REGISTER WERK 2 = | ||
| + | Quintatön 8' | ||
| + | |||
| + | Gedackt 8' | ||
| + | |||
| + | Salicional 8' | ||
| + | |||
| + | Flautino 8' [sic!] | ||
| + | |||
| + | Flauto Travers 8' | ||
| + | |||
| + | Gedackt 4' | ||
| + | |||
| + | |WERK 3 = Pedal | ||
| + | |REGISTER WERK 3 = | ||
| + | Subbaß 16' | ||
| + | |||
| + | Violon 16' | ||
| + | |||
| + | Flötenbaß 8' | ||
| + | |||
| + | Posaune 16' | ||
| + | }} | ||
| + | |||
| + | {{Disposition2 | ||
| + | |ÜBERSCHRIFT = Disposition der Schmerbach-Orgel lt. Kostenvoranschlag von 1850 | ||
| + | |WERK 1 = Hauptwerk (I) | ||
| + | |REGISTER WERK 1 = | ||
| + | Bordun 16' | ||
| + | |||
| + | Principal 8' | ||
| + | |||
| + | Gambe 8' | ||
| + | |||
| + | Hohlflöte 8' | ||
| + | |||
| + | Octave 4' | ||
| + | |||
| + | Gemshorn 4' | ||
| + | |||
| + | Octave 2' | ||
| + | |||
| + | Mixtur 5f. 2' | ||
| + | |||
| + | |WERK 2 = Positiv (II) | ||
| + | |REGISTER WERK 2 = | ||
| + | Geigenprincipal 8' | ||
| + | |||
| + | Lieblich Gedact 8' | ||
| + | |||
| + | Flöte Travers 8' | ||
| + | |||
| + | Gedact 4' | ||
| + | |||
| + | |WERK 3 = Pedal | ||
| + | |REGISTER WERK 3 = | ||
| + | Subbaß 16' | ||
| + | |||
| + | Violon 16' | ||
| + | |||
| + | Octav 8' | ||
| + | |||
| + | Posaune 16' | ||
}} | }} | ||
{{Verweise | {{Verweise | ||
|ANMERKUNGEN = | |ANMERKUNGEN = | ||
| − | |QUELLEN = | + | |QUELLEN = Eigene Sichtung Mai 2024 |
| + | |||
| + | Einsicht in Kirchenarchiv durch Ortshistoriker Horst Zinke im Dezember 2016 | ||
| + | |||
| + | Einsicht in Kostenvoranschläge durch Orgelbau Krell im Februar 2017 | ||
|LITERATUR = | |LITERATUR = | ||
|DISCOGRAPHIE = | |DISCOGRAPHIE = | ||
| Zeile 235: | Zeile 406: | ||
}} | }} | ||
| + | [[Kategorie:1960-1979]] | ||
[[Kategorie:2020-2039]] | [[Kategorie:2020-2039]] | ||
| + | [[Kategorie:21-30 Register]] | ||
[[Kategorie:Deutschland]] | [[Kategorie:Deutschland]] | ||
| + | [[Kategorie:Digitalorgel]] | ||
| + | [[Kategorie:Johannus Digitalorgeln]] | ||
| + | [[Kategorie:Krell, Gebrüder]] | ||
[[Kategorie:Kühn, Orgelbauerfamilie]] | [[Kategorie:Kühn, Orgelbauerfamilie]] | ||
| − | |||
[[Kategorie:Landkreis Eichsfeld]] | [[Kategorie:Landkreis Eichsfeld]] | ||
| + | [[Kategorie:Schmerbach, Johann Wilhelm der Ältere]] | ||
| + | [[Kategorie:Thüringen]] | ||
Aktuelle Version vom 24. Juni 2025, 19:08 Uhr
Adresse: Kirchstraße 5, 37345 Sonnenstein/Weißenborn-Lüderode, Thüringen, Deutschland
Gebäude: Katholische Pfarrkirche St. Michael [Weißenborn]
| Adresse: | Kirchstraße 5, 37345 Sonnenstein/Weißenborn-Lüderode, Thüringen, Deutschland |
| Gebäude: | Katholische Pfarrkirche St. Michael [Weißenborn] |
Orgelbeschreibung
| Orgelbauer: | Johannus Orgelbau |
| Produktbezeichnung: | Ecclesia |
| Baujahr: | 2021 |
| Geschichte der Orgel: | 1853 Orgelneubau, Johann Wilhelm Schmerbach; Orgelabnahme durch Johann Joseph Adam Homeyer
1887 Blitzeinschlag und Reparatur, Orgelbau Krell Duderstadt 1934 Planung zum Umbau/Neubau, Orgelbau Krell Duderstadt 1938 Erneute Planung zum Neubau mit veränderter Disposition, Orgelbau Krell Duderstadt 1939 Kirchenbrand und vollständige Zerstörung 1950 Wiederaufbau und Nutzung eines Harmoniums 1972 Orgelneubau, Gerhard Kühn 2005 Kirchensanierung, Einbau einer Trompete 8' im Pedal (Fertigung Orgelbau Giesecke Göttingen, Einbau Orgelbau Krell Duderstadt) 2021 Wasserschaden und Stilllegung der Kühn-Orgel 2021 Anschaffung einer Johannus-Digitalorgel 2024 Abbau und Verkauf der Kühnorgel nach Gloskow (Polen) |
| Registeranzahl: | 41 |
| Manuale: | C-c4 |
| Pedal: | C-f1 |
| Spielhilfen, Koppeln: | Schwellw./Pedal, Hauptw./Pedal, Positiv/Pedal, Positiv/Hauptwerk, Schwellw./Hauptwerk, Schwellw./Positiv |
Disposition Johannus-Digitalorgel
| Positiv (I) | Hauptwerk (II) | Schwellwerk (III) | Pedal |
| Gedackt 8'
Prinzipal 4' Rohrflöte 4' Nasat 22/3' Flöte 2' Quinte 11/3' Sifflöte 1' Krummhorn 8' Tremulant |
Bordun 16'
Prinzipal 8' Hohlflöte 8' Quintatön 8' Oktave 4' Offenflöte 4' Quinte 22/3' Oktave 2' Mixtur IV Kornett IV Trompete 16' Trompete 8' Tremulant |
Prinzipal 8'
Zartgedackt 8' Viola Di Gamba 8' Vox Coelestis 8' Oktave 4' Hohlflöte 4' Quintflöte 22/3' Blockflöte 2' Terz 13/5' Scharff III Fagott 16' Oboe 8' Tremulant |
Prinzipal 16'
Subbass 16' Oktavbass 8' Gedackt 8' Oktave 4' Mixtur IV Posaune 16' Trompete 8' Klarine 4' |
Die Orgeln von 1853-2024
Disposition der Kühn-Orgel (bis 2024)
| Hauptwerk (I) | Oberwerk (II) | Pedal |
| Gedackt 16'
Prinzipal 8' Gedackt 8' Oktave 4' Quinte 22/3' Oktave 2' Mixtur 4f. 11/3' |
Gemshorn 8'
Rohrflöte 8' Praestant 4' Nachthorn 4' Sesquialter 2f. 22/3' Blockflöte 2' Quinte 11/3' Oktave 1' Zimbel 3f. 1/2' |
Subbaß 16'
Oktavbaß 8' Baßflöte 8' Pommer 4' Mixtur 3f. 2' Pedaltrompete 8' |
Geplante Disposition lt. Kostenvoranschlag von 1938
| Hauptwerk (I) | Schwellwerk (II) | Pedal |
| Bordun 16'
Prinzipal 8' Hohlflöte 8' Gemshorn 8' Dolze 8' Clarinette 8' Oktave 4' Blockflöte 4' Gedackt 4' Cornett 3f. 2' [sic!] |
Labialdulzian 8'
Konzertflöte 8' Vox Coelestis 8' Quintatön 8' Weitprinzipal 4' Nasat 22/3' Nachthorn 2' Terzflöte 13/5' Mixtur 4-6f. 2' Trompete 8' |
Prinzipalbaß 16'
Subbaß 16' Zartbaß 16' Oktavbaß 8' Hintersatz 4f. 2' Posaune 16' |
Geplante Disposition lt. Kostenvoranschlag von 1934
| Hauptwerk (I) | Schwellwerk (II) | Pedal |
| Bordun 16'
Principal 8' Gambe 8' Hohlflöte 8' Octave 4' Dolzflöte 4' Rauschquinte 2f. 22/3' Mixtur 5f. 2' Trompete 8' |
Geigenprincipal 8'
Salicional 8' Lieblich Gedackt 8' Flautino 8' Vox Coelestis 8' Gedackt 4' Traversflöte 4' Flageolett 2' |
Violon 16'
Subbaß 16' Flötenbaß 8' Cello 8' Posaune 16' |
Disposition der Schmerbach-Orgel lt. Aufzeichnung 1934/1938
| Hauptwerk (I) | Positiv (II) | Pedal |
| Bordun 16'
Principal 8' Gambe 8' Hohlflöte 8' Octave 4' Dolzflöte 4' Octave 2' Mixtur 5f. 2' Trompete 8' |
Quintatön 8'
Gedackt 8' Salicional 8' Flautino 8' [sic!] Flauto Travers 8' Gedackt 4' |
Subbaß 16'
Violon 16' Flötenbaß 8' Posaune 16' |
Disposition der Schmerbach-Orgel lt. Kostenvoranschlag von 1850
| Hauptwerk (I) | Positiv (II) | Pedal |
| Bordun 16'
Principal 8' Gambe 8' Hohlflöte 8' Octave 4' Gemshorn 4' Octave 2' Mixtur 5f. 2' |
Geigenprincipal 8'
Lieblich Gedact 8' Flöte Travers 8' Gedact 4' |
Subbaß 16'
Violon 16' Octav 8' Posaune 16' |
Bibliographie
| Quellen/Sichtungen: | Eigene Sichtung Mai 2024
Einsicht in Kirchenarchiv durch Ortshistoriker Horst Zinke im Dezember 2016 Einsicht in Kostenvoranschläge durch Orgelbau Krell im Februar 2017 |