Annaberg-Buchholz/Annaberg, St. Annen (Hauptorgel): Unterschied zwischen den Versionen
| (23 dazwischenliegende Versionen von 8 Benutzern werden nicht angezeigt) | |||
| Zeile 1: | Zeile 1: | ||
{{Orgelbeschreibung | {{Orgelbeschreibung | ||
| − | |BILD 1= Annaberg | + | |BILD 1= St. Annenkirche (Annaberg), Orgel (2).jpg |BILD 1-Text= |
| − | |BILD 2= Annaberg-Buchholz | + | |BILD 2= St. Annenkirche Annaberg-Buchholz (13).JPG |BILD 2-Text= |
| − | |BILD 3= | + | |BILD 3= 2014-07-26 St. Annen (Annaberg-Buchholz) Interior 02 (cropped).jpg |BILD 3-Text= |
|BILD 4= Annaberg-Buchholz, St. Annen (Hauptorgel), Spieltisch.JPG |BILD 4-Text= | |BILD 4= Annaberg-Buchholz, St. Annen (Hauptorgel), Spieltisch.JPG |BILD 4-Text= | ||
| − | |ORT = | + | |ORT = Große Kirchgasse 21, 09456 Annaberg-Buchholz, Sachsen, Deutschland |
| − | |GEBÄUDE = | + | |GEBÄUDE = Evangelisch-lutherische St. Annen-Kirche (erbaut 1499-1525) |
|LANDKARTE = 50.578574, 13.004959 | |LANDKARTE = 50.578574, 13.004959 | ||
| − | |WEITERE ORGELN = [[Annaberg-Buchholz, St. Annen (Altarorgel)|Altarorgel]] | + | |WEITERE ORGELN ='''Hauptorgel''', [[Annaberg-Buchholz/Annaberg, St. Annen (Altarorgel)|Altarorgel]] |
|ANDERER NAME = | |ANDERER NAME = | ||
| − | |ERBAUER = E. F. Walcker (Ludwigsburg) | + | |ERBAUER = E. F. Walcker & Cie. (Ludwigsburg) |
| − | |BAUJAHR = 1883/84 | + | |BAUJAHR = 1883/84 • op.424 |
| − | |UMBAU = | + | |UMBAU = |
| − | |||
1894 durch Gebr. Jehmlich (Dresden) auf pneumatische Traktur umgestellt und auf 67 Register erweitert | 1894 durch Gebr. Jehmlich (Dresden) auf pneumatische Traktur umgestellt und auf 67 Register erweitert | ||
1917 Ablieferung der Zinn-Prospektpfeifen für die Rüstung | 1917 Ablieferung der Zinn-Prospektpfeifen für die Rüstung | ||
| − | 1993-95 Restaurierung durch | + | 1993-95 Restaurierung und Rückführung auf mechanische Traktur, wobei die Disposition von 1884 beibehalten wird, durch Hermann Eule (Bautzen) sowie Umbau (Barkermaschinen auch fürs II./III. Manual und die Registertraktur) |
|GEHÄUSE = Entwurf: Baurat Oskar Mothes, Ausführung: Tischlermeister Gustav Kohl (Annaberg), im Stil der Neugotik | |GEHÄUSE = Entwurf: Baurat Oskar Mothes, Ausführung: Tischlermeister Gustav Kohl (Annaberg), im Stil der Neugotik | ||
| − | |GESCHICHTE | + | |GESCHICHTE =1883/84 von Walcker erbaut mit 56 Registern auf drei Manualen und Pedal, Kegelladen mit mechanischer Traktur und Barkermaschine im I. Manual |
|STIMMTONHÖHE = 435 Hz bei 18°C | |STIMMTONHÖHE = 435 Hz bei 18°C | ||
|TEMPERATUR = gleichstufig | |TEMPERATUR = gleichstufig | ||
| − | |WINDLADEN = | + | |WINDLADEN = Kegelladen |
|SPIELTRAKTUR = mechanisch | |SPIELTRAKTUR = mechanisch | ||
|REGISTERTRAKTUR = mechanisch | |REGISTERTRAKTUR = mechanisch | ||
| − | |REGISTER | + | |REGISTER = 65 |
| − | |MANUALE | + | |MANUALE = 3, C - f<sup>3</sup> |
| − | |PEDAL = C - | + | |PEDAL = C - d<sup>1</sup> |
|SPIELHILFEN = Koppeln: II/I – III/I – III/II – I/P – II/P – III/P | |SPIELHILFEN = Koppeln: II/I – III/I – III/II – I/P – II/P – III/P | ||
Feste Kombinationen: Tutti – Fortissimo – Mezzoforte – Piano – Pianissimo (Fußtritte) | Feste Kombinationen: Tutti – Fortissimo – Mezzoforte – Piano – Pianissimo (Fußtritte) | ||
| − | Forte-Pedal, Piano-Pedal; Schwelltritt für Oboe 8’ II. Manual; Crescendo-Walze | + | Forte-Pedal, Piano-Pedal; Schwelltritt für Oboe 8’ II. Manual; Crescendo-Walze; Combinations-Prolongement |
}} | }} | ||
| Zeile 47: | Zeile 46: | ||
Gemshorn 8’ | Gemshorn 8’ | ||
| − | Hohlflöte 8’ | + | Hohlflöte 8’<ref name ="R">Rekonstruktion 1995</ref> |
Doppelflöte 8’ | Doppelflöte 8’ | ||
| Zeile 73: | Zeile 72: | ||
Cornett 4-5f. 8’ | Cornett 4-5f. 8’ | ||
| − | Mixtur 6f. 2’ | + | Mixtur 6f. 2’<ref name ="R"/> |
Fagott 16’ | Fagott 16’ | ||
| Zeile 104: | Zeile 103: | ||
Piccolo 2’ | Piccolo 2’ | ||
| − | Superoktave 1’ | + | Superoktave 1’<ref name ="R"/> |
Mixtur 4-5f. 2’ | Mixtur 4-5f. 2’ | ||
| Zeile 110: | Zeile 109: | ||
Cymbal 3f. 2<sup>2</sup>/<sub>3</sub>' | Cymbal 3f. 2<sup>2</sup>/<sub>3</sub>' | ||
| − | Oboe 8’ | + | Oboe 8’ |
| + | |||
''Tremulant'' | ''Tremulant'' | ||
| Zeile 129: | Zeile 129: | ||
Traversflöte 4’ | Traversflöte 4’ | ||
| − | Waldflöte 2’ | + | Waldflöte 2’<ref name ="R"/> |
| − | Harmonia aetheria 3f. 2<sup>2</sup>/<sub>3</sub>' | + | Harmonia <br>aetheria 3f. 2<sup>2</sup>/<sub>3</sub>' |
| − | Mixtur 4f. 1<sup>1</sup>/<sub>3</sub>' | + | Mixtur 4f. 1<sup>1</sup>/<sub>3</sub>'<ref name ="R"/> |
| − | Clarinette | + | Clarinette 8’ |
Vox humana 8’ | Vox humana 8’ | ||
| − | ''Tremolo zur Vox humana 8’ '' | + | |
| + | ''Tremolo zur <br>Vox humana 8’ '' | ||
''Tremulant'' | ''Tremulant'' | ||
|WERK 4 = Pedal | |WERK 4 = Pedal | ||
| − | |REGISTER WERK 4 = Principalbaß 32’ | + | |REGISTER WERK 4 = Principalbaß 32’ <ref> akustisch </ref> |
Principalbaß 16’ | Principalbaß 16’ | ||
| Zeile 160: | Zeile 161: | ||
Oktav 4’ | Oktav 4’ | ||
| − | Mixtur 6f. 5<sup>1</sup>/<sub>3</sub>' | + | Mixtur 6f. 5<sup>1</sup>/<sub>3</sub>'<ref name ="R"/> |
Posaunenbaß 32’ | Posaunenbaß 32’ | ||
| − | Posaunenbaß 16’ | + | Posaunenbaß 16’<ref name ="R"/> |
Trompete 8’ | Trompete 8’ | ||
| Zeile 170: | Zeile 171: | ||
Clairon 4’ | Clairon 4’ | ||
}} | }} | ||
| − | + | ;Anmerkungen | |
| + | <references/> | ||
| + | <gallery> | ||
| + | Annaberg-Buchholz, St. Annen, Orgel Spieltisch 03.jpg | ||
| + | Annaberg-Buchholz, St. Annen, Orgel Spieltisch 02.jpg | ||
| + | Annaberg-Buchholz, St. Annen, Orgel Spieltisch 01.jpg | ||
| + | </gallery> | ||
| + | |||
{{Verweise | {{Verweise | ||
| − | + | |DISCOGRAPHIE = Max Reger: Romantische Orgelmusik, Vol. 2 (Christian Larsen) Label: Paula (2002) | |
| − | |DISCOGRAPHIE = Max Reger: Romantische Orgelmusik, Vol. 2 (Christian Larsen) Label: Paula (2002) | + | |
| − | |LITERATUR = | + | Rudolf Mauersberger Orgelwerke (Enrico Langer) Label: Querstand VKJK 1416 (2014) |
| − | |WEBLINKS = [http://www.kirche-annaberg-buchholz.de/ | + | |
| + | -orgbase (block. Link) | ||
| + | |LITERATUR = Orgeln Organisten und Kantoren der St. Annenkirche zu Annaberg - Festschrift zur Einweihung der rekonstruierten Walcker-Orgel am 22. Oktober 1995 (Band 198 in der Reihe “Große Kunstführer” des Verlages Schnell & Steiner, Regensburg 1995) | ||
| + | |||
| + | Friedrich / Froesch "Orgeln in Sachsen - Ein Reiseführer" (Kamprad, Altenburg 2012) S. 108 - 11, 208 | ||
| + | |||
| + | "Die schönsten Orgeln" - Orgelkalender 2010 (St. Benno-Verlag Leipzig) | ||
| + | |WEBLINKS = [http://www.kirche-annaberg-buchholz.de/seite/255352/orgeln-st.-annen.html Beschreibung auf der Homepage der Kirchgemeinde] | ||
| − | + | -orgbase (block. Link) | |
[http://www.euleorgelbau.de/front_content.php?idart=95 Beschreibung auf der Homepage von Eule] | [http://www.euleorgelbau.de/front_content.php?idart=95 Beschreibung auf der Homepage von Eule] | ||
[http://www.musiqueorguequebec.ca/orgues/allemagne/annabergsa.html Orgelbeschreibung und Fotogalerie] | [http://www.musiqueorguequebec.ca/orgues/allemagne/annabergsa.html Orgelbeschreibung und Fotogalerie] | ||
| + | }}== Videos == | ||
| + | '''Hubert Parry: Christe, redemptor omnium - Robert Pecksmith:''' | ||
| + | <youtube>http://www.youtube.com/watch?v=1D6GyqSvJK8</youtube> | ||
| + | |||
| + | |||
| + | '''Max Reger: Zwölf Stücke für Orgel op. 65 Nr. 4–6 – Christoph Bossert:'''<youtube>https://youtube.com/watch?v=5YtYtF22qOc</youtube> | ||
| + | |||
| − | + | '''J. S. Bach: Toccata BWV 564 – Matthias Süß:''' | |
| + | <youtube>https://www.youtube.com/watch?v=jRvnjBzKMG8</youtube> | ||
| − | |||
| − | |||
| − | [[Kategorie:1880-1899]] | + | '''Max Reger: Variationen und Fuge über ein Originalthema fis-Moll op. 73 – Christian Larsen:'''<youtube>https://youtube.com/watch?v=9UrU8u2_De0</youtube> |
| − | [[Kategorie:61-70 Register]] | + | |
| − | [[Kategorie:Deutschland]] | + | [[Kategorie:1880-1899|Annaberg-Buchholz, St. Annen (Hauptorgel)]] |
| − | [[Kategorie:Erzgebirgskreis]] | + | [[Kategorie:61-70 Register|Annaberg-Buchholz, St. Annen (Hauptorgel)]] |
| − | [[Kategorie:Sachsen]] | + | [[Kategorie:Deutschland|Annaberg-Buchholz, St. Annen (Hauptorgel)]] |
| − | [[Kategorie:Walcker (Ludwigsburg)]] | + | [[Kategorie:Erzgebirgskreis|Annaberg-Buchholz, St. Annen (Hauptorgel)]] |
| + | [[Kategorie:Jehmlich, Gebrüder (Bruno & Emil)]] | ||
| + | [[Kategorie:Sachsen|Annaberg-Buchholz, St. Annen (Hauptorgel)]] | ||
| + | [[Kategorie:Walcker (Ludwigsburg)|Annaberg-Buchholz, St. Annen (Hauptorgel)]] | ||
Aktuelle Version vom 24. Juni 2025, 09:11 Uhr
Adresse: Große Kirchgasse 21, 09456 Annaberg-Buchholz, Sachsen, Deutschland
Gebäude: Evangelisch-lutherische St. Annen-Kirche (erbaut 1499-1525)
Weitere Orgeln: Hauptorgel, Altarorgel
| Orgelbauer: | E. F. Walcker & Cie. (Ludwigsburg) |
| Baujahr: | 1883/84 • op.424 |
| Geschichte der Orgel: | 1883/84 von Walcker erbaut mit 56 Registern auf drei Manualen und Pedal, Kegelladen mit mechanischer Traktur und Barkermaschine im I. Manual |
| Umbauten: | 1894 durch Gebr. Jehmlich (Dresden) auf pneumatische Traktur umgestellt und auf 67 Register erweitert
1917 Ablieferung der Zinn-Prospektpfeifen für die Rüstung 1993-95 Restaurierung und Rückführung auf mechanische Traktur, wobei die Disposition von 1884 beibehalten wird, durch Hermann Eule (Bautzen) sowie Umbau (Barkermaschinen auch fürs II./III. Manual und die Registertraktur) |
| Gehäuse: | Entwurf: Baurat Oskar Mothes, Ausführung: Tischlermeister Gustav Kohl (Annaberg), im Stil der Neugotik |
| Stimmtonhöhe: | 435 Hz bei 18°C |
| Temperatur (Stimmung): | gleichstufig |
| Windladen: | Kegelladen |
| Spieltraktur: | mechanisch |
| Registertraktur: | mechanisch |
| Registeranzahl: | 65 |
| Manuale: | 3, C - f3 |
| Pedal: | C - d1 |
| Spielhilfen, Koppeln: | Koppeln: II/I – III/I – III/II – I/P – II/P – III/P
Feste Kombinationen: Tutti – Fortissimo – Mezzoforte – Piano – Pianissimo (Fußtritte) Forte-Pedal, Piano-Pedal; Schwelltritt für Oboe 8’ II. Manual; Crescendo-Walze; Combinations-Prolongement |
Disposition
| I Hauptwerk | II Oberwerk | III Schwellwerk | Pedal |
| Principal 16’
Flauto maior 16’ Principal 8’ Bourdon 8’ Gemshorn 8’ Hohlflöte 8’[1] Doppelflöte 8’ Quintatön 8’ Viola di Gamba 8’ Dolce 8’ Quinte 51/3' Oktav 4’ Rohrflöte 4’ Gemshorn 4’ Quinte 22/3' Oktav 2’ Mixtur 6f. 4’ Cornett 4-5f. 8’ Mixtur 6f. 2’[1] Fagott 16’ Trompete 8’ Clairon 4’ |
Quintatön 16’
Principal 8’ Gedeckt 8’ Spitzflöte 8’ Salicional 8’ Aeoline 8’ Voix celeste 8’ Principal 4’ Flauto dolce 4’ Viola 4’ Quinte 22/3' Piccolo 2’ Superoktave 1’[1] Mixtur 4-5f. 2’ Cymbal 3f. 22/3' Oboe 8’
|
Bourdon 16’
Geigenprincipal 8’ Lieblich Gedackt 8’ Concertflöte 8’ Harmonika 8’ Fugara 4’ Principal 4’ Traversflöte 4’ Waldflöte 2’[1] Harmonia Mixtur 4f. 11/3'[1] Clarinette 8’ Vox humana 8’
Tremulant |
Principalbaß 32’ [2]
Principalbaß 16’ Violonbaß 16’ Subbaß 16’ Bourdon doux 16’ Oktavbaß 8’ Flötenbaß 8’ Violoncello 8’ Oktav 4’ Mixtur 6f. 51/3'[1] Posaunenbaß 32’ Posaunenbaß 16’[1] Trompete 8’ Clairon 4’ |
- Anmerkungen
Bibliographie
| Literatur: | Orgeln Organisten und Kantoren der St. Annenkirche zu Annaberg - Festschrift zur Einweihung der rekonstruierten Walcker-Orgel am 22. Oktober 1995 (Band 198 in der Reihe “Große Kunstführer” des Verlages Schnell & Steiner, Regensburg 1995)
Friedrich / Froesch "Orgeln in Sachsen - Ein Reiseführer" (Kamprad, Altenburg 2012) S. 108 - 11, 208 "Die schönsten Orgeln" - Orgelkalender 2010 (St. Benno-Verlag Leipzig) |
| Discographie: | Max Reger: Romantische Orgelmusik, Vol. 2 (Christian Larsen) Label: Paula (2002)
Rudolf Mauersberger Orgelwerke (Enrico Langer) Label: Querstand VKJK 1416 (2014) -orgbase (block. Link) |
| Weblinks: | Beschreibung auf der Homepage der Kirchgemeinde
-orgbase (block. Link) |
Videos
Hubert Parry: Christe, redemptor omnium - Robert Pecksmith:
Max Reger: Zwölf Stücke für Orgel op. 65 Nr. 4–6 – Christoph Bossert:
J. S. Bach: Toccata BWV 564 – Matthias Süß:
Max Reger: Variationen und Fuge über ein Originalthema fis-Moll op. 73 – Christian Larsen: